Rudaki - Persian Language Online (2024)

‘Juye-Muliyān’s scent drifts my way,

As do memories of a kind friend.

The Āmuy is hard to cross, but its stones

Feel silken soft beneath our feet.

Thrilled to see a friend, the Jayhun’s waves

Leap halfway up our horses’ flanks.

O Bukhārā, be happy, live long:

The cheerful Amir is returning to you.

The Amir is the moon, Bukhārā, the sky;

The moon is returning to the sky.

The Amir is a cypress, Bukhārā, the garden;

The cypress is returning to the garden.’

(Translated by Sassan Tabatabai)

Bu-ye ju-ye Muliyān āyad hami

Yād-e yār-e mehrabān āyad hami.

Rig-e Āmu-yo doroshti rāh-e u

Zir-e pāyam parniyān āyad hami.

Āb-e Jeyhun bā neshāt-e ru-ye dust

Kheng-e mā rā tā miyān āyad hami.

Ey, Bokhārā, shād bāsh-o dir zi

Mir nazdat shādmān āyad hami.

Mir māh ast-o Bokhārā āsemān

Māh su-ye āsemān āyad hami.

Mir sarv ast-o Bokhārā bustān

Sarv su-ye bustān āyad hami.

بوی جوی مولیان آید همی

یاد یار مهربان آید همی

ریگ آموی و درشتی راه او

زیر پایم پرنیان آید همی

آب جیحون با نشاط روی دوست

خنگ ما را تا میان آید همی

ای بخارا! شاد باش و دیر زی

میر نزدت شادمان آید همی

میر ماه است و بخارا آسمان

ماه سوی آسمان آید همی

میر سرو است و بخارا بوستان

سرو سوی بوستان آید همی

‘See this world with eyes of wisdom,

Not with those eyes which see the everyday,

Such is this sea of charity,

That we build a boat to cross its breadth.’

In jahān rā negar be chashm-e kherad

Ney be-dān chashm k-andar u negari

Hamchu daryā-st v-az nekukāri

Keshti-i sāz tā be-dān gozari

این جهان را نگر به چشمِ خرد

نِی بدان چشم کاندر او نگری

همچو دریاست وَز نکوکاری

کِشتیی ساز تا بدان گُذری

Chahār chiz mar āzādarā zi gham bikharad:

Tan-i durust-u khū-i nek-u nām-i nek-u khirad.

Har ān ki ezidash in har chahār rūzi kard,

Sazad, ki shād ziyad jāvidān-u gham nakhwarad.

Tajik-Persian transcription (this poem has been recited in Tajik dialect)

Chahār chiz mar āzāde rā gham bekharad:

Tan-e dorost-o khu-ye nik-o nām-e nik-o kherad.

Har ān ke izad-ash in har chahār ruzi kard,

Sezad, ke shād ziyad jāvedān-o gham nakharad.

چهار چیز مر آزاده را ز غم بخرد

تنِ درست و خوی نیک و نامِ نیک و خرد

هر آن که ایزدش این چهار روزی کرد

سزد که شاد زید جاودان و غم نخورد

‘There are four elements which liberate us from sorrow:

A healthy body, a gentle disposition, a kind name, and wisdom.

Anyone who is bestowed these four things by the Creator,

Is worthy of living in eternal merriment without sorrow.’

‘If you’re the king of your own self, you’re a good man,

If you don’t fault the deaf and blind, you’re a good man,

If you don’t kick a fallen one whilst he’s down,

And support him instead, you’re a good man.’

Gar bar sar-e nafs-e khod amir-i, mard-i

Bar kur-o kar ar nokte nagiri, mard-i

Mardi nabuvad fet āde rā pāy zadan

Gar dast-e fetāde-i begiri, mard-i

گر بر سر نفس خود امیری، مردی

بر کور و کر ار نکته نگیری، مردی

مردی نبود فتاده را پای زدن

گر دست فتاده‌ای بگیری، مردی

‘There is no happiness in this world,

Greater than meeting with a dear friend.

There is no bitterness more bitter upon the heart,

Than separation from a dear friend.’

Hich shādi nist andar in jahān,

Bartar az didār-e ru-ye dustān.

Hich talkhi nist bar del talkhtar,

Az farāq-e dustān-e por-honar.

هیچ شادی نیست اندر این جهان

برتر از دیدار روی دوستان

هیچ تلخی نیست بر دل تلخ تر

از فراق دوستان پر هنر

Zulf-e turā jim ki kard? Ān ki ū

Kh āl-i turā nuqta-i ān jim kard

V-ān dahan-i tang-i tu guyi kase

Dānagake nār ba du nim kard

Tajik-Persian transcription (this poem has been recited in Tajik dialect)

Zolf-e torā jim ke kard? Ān ke u

Khāl-e torā noqte-ye ān jim kard

V-ān dahan-e tang-e to guyi kasi

Dānagaki nār be do nim kard

زلف ترا جیم که کرد ؟ آن که او

خال ترا نقطۀ آن جیم کرد

وآن دهن تنگ تو گویی کسی

دانگکی نار به دو نیم کرد

‘Who curled your hair into a “j”?

He who made your mole the dot of that “j”.

And your mouth is so small, as if someone

Has split a pomegranate seedlet in half.’

(translated By Sassan Tabatabai)